Công ty đen là gì? Nếu bạn chưa từng nghe đến thuật ngữ "Công ty đen" thì hãy cùng WorkSmart theo dõi bài viết dưới đây nhé! Nó sẽ giúp bạn tìm kiếm được một môi trường làm việc lý tưởng và tránh xa những nguy hiểm và rủi ro trong công việc của mình đấy!
1. Công ty đen là gì?
Thuật ngữ "công ty đen" hay còn gọi là "black company" là một cụm từ được sử dụng để chỉ các công ty bóc lột sức lao động của nhân viên.
Tuy nhiên, không chỉ vì vấn đề bóc lột mà một công ty cũng có thể được đánh giá là "công ty đen" vì nhiều lý do khác, chẳng hạn như văn hóa làm việc độc hại như lạm dụng quyền lực hoặc quấy rối tình dục, bắt nhân viên làm thêm giờ mà không trả lương, gây mất cân bằng giữa công việc và cuộc sống cho nhân viên.
Việc hiểu rõ về khái niệm "công ty đen là gì" sẽ giúp bạn tránh xa những công ty có thái độ và hành vi độc hại, bảo vệ quyền lợi của bản thân và đảm bảo môi trường làm việc tốt đẹp hơn.
2. Dấu hiệu nhận biết một công ty đen là gì?
Công ty đen là gì? Đây là một thuật ngữ nhạy cảm trong văn hoá làm việc của người Nhật, là hiện tượng "karoshi" hay "chết vì làm việc đến kiệt sức" là rất phổ biến. Tình trạng làm việc quá độ đã trở nên quá dễ gặp ở người Nhật. Vì thế chúng ta cần hiểu rõ về những báo động đỏ của một "công ty đen" để tránh gặp phải những tình huống tồi tệ nhất khi đi làm, không chỉ những người có ý định du học và lập nghiệp tại Nhật.
Các đặc điểm xác định một công ty đen là gì bao gồm:
Công ty trả lương thấp (hoặc quá cao)
Không trả lương OT, hoặc trả lương ngoài giờ làm quá thấp.
Các quy tắc đặt ra quá bừa bãi
Ít (hoặc không có) ngày nghỉ phép
Lạm dụng quyền lực, vi phạm đạo đức từ cấp trên (hoặc đồng nghiệp), quấy rối tình dục nhân viên.
Tìm hiểu và nhận biết các đặc điểm này sẽ giúp bạn tránh xa các công ty có thái độ và hành vi độc hại, bảo vệ quyền lợi của bản thân và đảm bảo môi trường làm việc tốt đẹp hơn.
2.1 Công ty trả lương quá thấp (hoặc quá cao) so với thị trường
Trước khi phỏng vấn để đi làm cho một công ty, bạn nên tìm hiểu rõ ràng về mức lương cho vị trí của mình trên thị trường. Điều này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về mức lương đầu vào của ngành và dự đoán được mức lương của công ty mà bạn đang xin việc.
Tuy nhiên, mức lương sẽ phụ thuộc vào kiểu hình và ngành của công ty, vì vậy bạn nên tham khảo nhiều nguồn để đưa ra nhận định chính xác nhất. Nếu mức lương quá thấp, có thể cho thấy công ty không coi trọng công sức của nhân viên. Ngược lại, nếu mức lương quá cao, có thể ám chỉ rằng bạn sẽ phải làm việc thêm giờ thường xuyên.
Việc nắm bắt thông tin về mức lương sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho cuộc phỏng vấn và đưa ra quyết định đúng đắn cho tương lai của mình.
2.2 Ít (hoặc không có) ngày nghỉ phép
Mỗi nhân viên đều có quyền lợi cơ bản là được nghỉ phép có trả lương mỗi năm. Ngoài ra, một số công ty cũng có chính sách cho phép nhân viên nghỉ hè.
Nếu bạn nhận thấy rằng một công ty không cho phép nhân viên nghỉ phép hoặc số ngày nghỉ quy định quá ít so với mức tối thiểu được quy định bởi luật, thì đó có thể là dấu hiệu của một công ty đen. Việc giới hạn quá nhiều ngày nghỉ phép có thể gây ra căng thẳng không cần thiết cho nhân viên, đồng thời cho thấy sự thiếu tôn trọng và quan tâm đến sức khỏe và sự trải nghiệm của nhân viên.
Vì vậy, khi tìm kiếm một công ty để làm việc, bạn nên tìm hiểu kỹ về chính sách nghỉ phép của công ty để đảm bảo quyền lợi và sức khỏe của mình.
2.3 Thời gian tuyển dụng dài và điều kiện quá dễ đạt được
Khi tìm kiếm việc làm, bạn nên chú ý đến các công ty có thời gian tuyển dụng kéo dài (trên 3 tháng) hoặc liên tục đăng các tin tuyển dụng với tần suất dày đặc. Điều này có thể là dấu hiệu cho thấy tỷ lệ nghỉ việc của công ty đó cao.
Trong khi đó, một công ty có chế độ phúc lợi tốt và môi trường làm việc thoải mái thường có ít nhân viên muốn rời khỏi công ty. Việc tìm hiểu thông tin về mức độ ổn định của công ty sẽ giúp bạn đưa ra quyết định tốt nhất cho tương lai của mình.
3. Các điểm lưu ý khi phỏng vấn
Phỏng vấn là cơ hội để nhà tuyển dụng và ứng viên gặp mặt trực tiếp để trao đổi, kiểm tra và hiểu rõ hơn về đối phương. Tuy nhiên, thường thì ứng viên sẽ phải đối mặt với các câu hỏi của nhà tuyển dụng. Để tránh gặp phải các công ty đen, bạn cần chủ động chú ý đến 3 điều sau trong quá trình phỏng vấn, bên cạnh việc chứng tỏ năng lực của mình.
3.1 Thời gian phỏng vấn ngắn, chủ yếu nói chuyện phiếm
Các công ty "đen" thường xem nhân viên là công cụ sử dụng một lần rồi vứt bỏ, do đó, họ thường không quan tâm đến việc phỏng vấn một cách cẩn thận. Nếu toàn bộ nội dung phỏng vấn chỉ xoay quanh những chuyện phiếm mà không đề cập đến các vấn đề quan trọng như tính cách, năng lực, điểm mạnh yếu của ứng viên, đó có thể là dấu hiệu của một công ty đen.
>> Xem thêm: CFO là gì? Vai trò của CFO trong doanh nghiệp
3.2 Chú ý thái độ người phỏng vấn
Nếu người phỏng vấn có thái độ kiêu căng và không thể hiện sự thiện chí đối với ứng viên, có khả năng đây là một công ty đen. Khi được nhận vào làm, bạn có thể sẽ phải đối mặt với tình trạng "ma cũ bắt nạt ma mới", bị chèn ép hoặc thậm chí là bị quấy rối tại nơi làm việc.
3.3 Hay lảng tránh các câu hỏi liên quan đến công việc
Công ty đen thường có chính sách làm việc khắc nghiệt, yêu cầu nhân viên thường xuyên tăng ca trong thời gian dài với khối lượng công việc lớn. Do đó, khi tham gia phỏng vấn, nếu ứng viên hỏi về các điều kiện làm việc và nhà tuyển dụng lảng tránh, không muốn trả lời thì đó có thể là dấu hiệu của một công ty đen.
Tuy nhiên, không phải công ty nào không trả lời đầy đủ câu hỏi cũng là công ty đen. Vì vậy, khi tham gia phỏng vấn, bạn cần chú ý đến các dấu hiệu khác để đưa ra quyết định tốt nhất cho tương lai của mình.
Trên đây là những chia sẻ từ Work Smart nhằm giúp bạn hiểu về khái niệm "công ty đen là gì" cũng như các dấu hiệu giúp bạn nhận biết một công ty đen. Để nâng cao trang bị cho sự nghiệp của mình, hãy cập nhật thường xuyên các thông tin mới nhất từ WorkSmart nhé! Tại định hướng nghề nghiệp WorkSmart vẫn còn rất nhiều thông tin hữu ích chờ bạn khám phá!